Aanbod en aanvaarding: wanneer zit je écht vast aan een deal?

Als ondernemer of consument wil je geen misverstanden. Wanneer is een overeenkomst bindend? Je doet een aanbod, een klant zegt ‘ja’, en dan? Of je reageert op een advertentie, maar blijkt dat aanbod juridisch te gelden? Als advocaat ondernemingsrecht en vastgoedrecht schrijf ik regelmatig juridische blogartikelen. In dit artikel leg ik helder en praktisch uit wanneer er sprake is van een juridisch bindende overeenkomst en hoe je voorkomt dat je ongewenst vastzit aan een deal.

Wat is een aanbod?

Een aanbod lijkt simpel: je stelt iets voor en wacht op een ‘ja’. Maar juridisch gezien is het complexer. Niet elke uitlating geldt als een aanbod. Volgens het Burgerlijk Wetboek (artikel 3:37 BW) hoeft een aanbod niet aan een vaste vorm te voldoen, maar moet het wél duidelijk maken wat er precies wordt aangeboden. Denk aan essentiële zaken zoals prijs, product of dienst.

Een veelvoorkomende misvatting is dat een advertentie met een prijs altijd een aanbod is. Dat is meestal niet zo. Vaak is een advertentie slechts een uitnodiging om te onderhandelen (Hofland/Hennis-arrest). Pas als de aanbieder ondubbelzinnig aangeeft dat een koop direct kan worden gesloten, is er sprake van een bindend aanbod.

Casus: het Hofland/Hennis-arrest

Dit arrest uit 1981 is een klassieker binnen het vastgoedrecht. In deze zaak werd een woning aangeboden in een advertentie met een vaste prijs. De koper dacht dat hij door simpelweg ‘ja’ te zeggen de woning kon kopen. De verkoper weigerde echter de verkoop. De Hoge Raad oordeelde dat de advertentie slechts een uitnodiging tot onderhandeling was en geen bindend aanbod.

Wat betekent dit in de praktijk?

• Een advertentie voor een woning (of ander vastgoed) is meestal geen aanbod, maar een uitnodiging om te onderhandelen.
• Een verkoper is niet verplicht om te verkopen aan de eerste de beste die akkoord gaat met de prijs in de advertentie.
• Dit principe geldt ook voor andere grote aankopen, zoals auto’s en bedrijfspanden.

Wil je zeker weten of een aanbod juridisch bindend is? Win dan juridisch advies in voordat je op een advertentie reageert of zelf een aanbod doet.

Kan een aanbod worden ingetrokken?

Ja, maar timing is alles. Op basis van artikel 6:219 BW kan een aanbod worden ingetrokken zolang het nog niet is aanvaard. Dit betekent dat je als ondernemer een aanbod kunt herroepen zolang de klant nog geen akkoord heeft gegeven.

Praktisch voorbeeld: Je biedt per e-mail een product aan voor €500. Voordat de klant reageert, bedenk je je en wil je de prijs verhogen. Zolang de klant jouw aanbod nog niet heeft aanvaard of een bevestiging heeft gestuurd, kun je dit nog intrekken. Maar let op: als de aanvaarding al is verzonden, zit je eraan vast!

Een aanbod kan ook automatisch vervallen als het niet op tijd wordt geaccepteerd. Hoe lang is ‘op tijd’? Bij een schriftelijk aanbod geldt een ‘redelijke termijn’. Een mondeling aanbod moet direct worden geaccepteerd. Zeg je tegen een klant: “Ik verkoop je dit voor €100,” en blijft het stil? Dan vervalt het aanbod direct.

Wat is een aanvaarding?

Aanvaarding betekent dat de andere partij expliciet instemt met het aanbod. Dit kan mondeling of schriftelijk (artikel 3:37 BW). Maar pas op: de aanvaarding moet volledig overeenkomen met het aanbod (artikel 6:225 BW).

Voorbeeld: Je biedt een rode fiets aan voor €250, maar de klant reageert met “Ik wil de groene fiets voor dat bedrag.” Dit is géén aanvaarding, maar een nieuw aanbod.

Ook moet de aanvaarding de aanbieder hebben bereikt voordat er een overeenkomst ontstaat. Stel dat een klant op vrijdag een e-mail stuurt met een ‘ja’, maar jij leest deze pas maandag en bent inmiddels van gedachten veranderd. In principe is de overeenkomst op vrijdag al tot stand gekomen, tenzij je kunt bewijzen dat de aanvaarding te laat was (artikel 6:223 BW).

Wat betekent dit voor jou als ondernemer?

Wil je geen misverstanden over aanbiedingen en aanvaardingen? Zorg dan voor duidelijke communicatie:

• Wees specifiek in je aanbod. Vermeld essentiële details zoals prijs, productkenmerken en leveringsvoorwaarden.
• Bedenk of je een aanbod echt bindend wilt maken. Wil je onderhandelingsruimte? Formuleer je aanbod dan als een uitnodiging om te spreken.
• Weet wanneer je nog kunt herroepen. Zolang de klant nog niet heeft aanvaard, kun je een aanbod intrekken. Maar als de aanvaarding is verzonden, zit je eraan vast.

Voorkom juridische verrassingen!

Of je nu een woning koopt, een product aanbiedt of een zakelijke deal sluit: je wilt geen onzekerheid over je rechten en plichten. Wil je zeker weten dat je niet ongewild vastzit aan een overeenkomst? Neem contact met ons op voor juridisch advies naar info@pleyt-advocatuur.nl of te bellen naar 0413 –357 311. Ook ben je na aanmelden welkom tijdens het gratis spreekuur op ons kantoor in Veghel.

Wij helpen je graag om zonder zorgen zaken te doen!